Historia PSS

Za narodziny ruchu spółdzielczego przyjmuje się powstanie w 1844 roku Stowarzyszenia Sprawiedliwych Pionierów w Rachdale koło Manchesteru w Anglii, spółdzielnia ta staje się wzorem dla wszystkich organizacji spółdzielczych.

W 1869 roku, w Warszawie, powstaje Stowarzyszenie Spożywcze „Merkury”, a w Radomiu Stowarzyszenie Spożywcze „Oszczędność”, one stają się podwaliną rodzącego się związku.

Rok 1906 zaowocował powołaniem dwutygodnika „Społem”, na łamach którego propagowano nowe idee.

W październiku 1908 roku powstaje Biuro Informacyjne jako ogólnokrajowa organizacja spółdzielcza, a w styczniu roku następnego Biuro rozpoczyna działalność hurtową, lustracyjną spółdzielczość społeczno wychowawczą.

 
W październiku 1911 roku Biuro Informacyjne zostaje przekształcone w Warszawski Związek Stowarzyszeń Spożywczych i dwa lata później osiada on we własnej siedzibie w Warszawie na Mokotowie, a za znak firmowy przyjmuje grupę ludzi popychających kulę ziemską.
 

Polska spółdzielczość zapisuje się w dziejach Polski na stałe po odzyskaniu niepodległości i w 1919 staje się członkiem Międzynarodowego Związku Spółdzielczego, przyjmując nazwę Związek Polskich Stowarzyszeń Spożywców.

Kolejne lata to liczne inwestycje i podwajanie kapitału. W 1920 roku powstaje pierwsza spółdzielcza fabryka W Polsce – w Kielcach – Fabryka Mydła.

Na Zjeździe Zjednoczeniowym 26 kwietnia 1925 roku powstaje Związek Spółdzielni Spożywców Rzeczpospolitej Polskiej jednocząc ogólnokrajowe związki. Zrzeszył on 847 spółdzielni, 493 tyś. członków i 1652 sklepy.

W 1930 roku Władze Związku Spółdzielni Spożywców RP zorganizowały związkową Kasę Oszczędnościową, która przekształciła się w Bank Spółdzielczy Społem.

Wojna i lata powojenne to okres licznych reorganizacji. W roku 1950 decyzją ówczesnych władz zablokowano działalność gospodarczą, Związek traci hurt, własne przedsiębiorstwa i fabryki. Spółdzielnie spożywcze przekazują przedsiębiorstwom handlu państwowego ponad 3 tyś. sklepów, 730 składów opałowych i wiele placówek spółdzielczych. Lata siedemdziesiąte to dalsza degradacja Związku, spółdzielnie „Społem” zostały zmuszone do przekazania Państwu najładniejszych i najbardziej rentownych obiektów handlowych.

Dopiero 41 Zjazd Delegatów „ Społem” w 1981 roku przywrócił samodzielność i samorządność spółdzielniom, a we wrześniu 1982 roku Sejm PRL uchwalił ustawę „ Prawo spółdzielcze”.

W 1991 roku przedstawiciele 122 spółdzielni spożywców powołali Krajowy Związek Rewizyjny Spółdzielni Spożywców „Społem” mający nieść pomoc spółdzielniom w realizację ich statusowych działań.

21 grudnia 1995 roku członkowie 21 spółdzielni „Społem” utworzyli Dolnośląską Agencję Handlową jako pierwszą tego typu Agencję w Polsce.